W wyniku procesów eksploatacyjnych, takich jak tarcie, utlenianie czy działanie wysokich temperatur, olej ulega degradacji i nie jest już w stanie spełniać swojej podstawowej funkcji – zmniejszania tarcia między ruchomymi elementami silnika i przekładni. Wówczas określa się go olejem przepracowanym.
Właściwości oleju przepracowanego
Olej przepracowany to zużyty olej silnikowy lub przekładniowy, który stracił swoje pierwotne właściwości smarne i ochronne. W wyniku długotrwałej eksploatacji oleju smarowego dochodzi do zmiany jego właściwości fizykochemicznych. Przede wszystkim wzrasta lepkość oleju, co sprawia, że staje się on gęstszy i trudniejszy w rozprowadzaniu. Ponadto, olej przepracowany zawiera szereg zanieczyszczeń, takich jak metale ciężkie, produkty utleniania czy cząstki stałe. Wszystko to sprawia, że jest substancją niebezpieczną dla środowiska i zdrowia ludzi.
Zagrożenia związane z olejem przepracowanym
Niewłaściwe postępowanie z olejem przepracowanym może mieć fatalne skutki. Przede wszystkim istnieje duże ryzyko, że przedostanie się do gleby oraz wód gruntowych, powodując ich zanieczyszczenie substancjami toksycznymi. Ponadto, spalanie oleju przepracowanego w niekontrolowany sposób prowadzi do emisji szkodliwych substancji do atmosfery, takich jak tlenki siarki czy azotu oraz metale ciężkie.
Prawidłowe postępowanie z olejem przepracowanym
Ze względu na swoje niebezpieczne właściwości, olej przepracowany jest uznawany za odpad niebezpieczny i podlega specjalnym procedurom gospodarowania. W Polsce obowiązuje system selektywnej zbiórki tego rodzaju odpadów, co oznacza, że każdy wymieniający olej w pojeździe lub w maszynie, ma obowiązek oddać zużyty olej do firmy posiadającej zezwolenie na jego zbieranie lub przetwarzanie, lub autoryzowanego punktu odbioru oleju przepracowanego. Następnie, substancja jest przekazywana do zakładów przetwórczych, które zajmują się jej unieszkodliwianiem oraz regeneracją.